FARMACEUTISCH TRAJECT
Handleiding voor artsen en verpleegkundigen
INDEX
Algemeen:
Bij opname van een patiënt in het ziekenhuis dient de in het ziekenhuis dóór te gebruiken medicatie door de behandelend arts volgens lokale richtlijnen te worden beoordeeld
Vervolgens dient voor akkoord getekend te worden.
Bij onduidelijkheid over de medicatie wordt de onderstaande procedure gevolgd.
Instructie voor de arts of verpleegkundige
1 De arts of verpleegkundige die daartoe opdracht van de arts heeft gekregen, neemt contact op met de ziekenhuisapotheek.
Instructie voor de ziekenhuisapotheek
2 Zonodig vraagt de ziekenhuisapotheek per fax de actuele medicatiestatus van de patiënt op
bij de openbare apotheek waar de patiënt ingeschreven staat.
Instructie voor de openbare apotheek
3 De openbare apotheek faxt de actuele medicatiestatus aan de ziekenhuisapotheek.
Instructie voor de ziekenhuisapotheek
4 De ziekenhuisapotheek neemt contact op met de behandelend arts omtrent het doorgebruiken c.q. aanpassen van de thuismedicatie gedurende de opname van de patiënt in het ziekenhuis.
VOORBEREIDING ONTSLAG MET BETREKKING TOT GENEES-/ HULPMIDDELEN
Onder farmaceutische thuiszorg wordt verstaan:
- levering van geneesmiddelen thuis.
- levering van (steriele) medische hulpmiddelen thuis.
Voor de levering van (steriele) medische hulpmiddelen zijn materiaalformulieren voor verschillende toepassingen ontwikkeld. De formulieren en het gebruik van deze formulieren
worden in hoofdstuk 3 besproken.
Bij het ontslag kan onderscheid worden gemaakt tussen reguliere farmaceutische thuiszorg en complexe farmaceutische thuiszorg.
De reguliere farmaceutische thuiszorg betreft levering van "gewone" geneesmiddelen en (steriele) medische hulpmiddelen, die zonder problemen verkrijgbaar zijn.
De complexe farmaceutische thuiszorg betreft levering van bijzondere geneesmiddelen en levering van hulpmiddelen voor alle medisch/verpleegkundige speciale technologische zorg.
Hierbij gelden de volgende categorieën:
- alle intraveneuze therapieën, al dan niet met geneesmiddel;
onderhoud/verzorging van centraal veneuze toegangspoort;
- epidurale/intrathecale toediening van geneesmiddelen;
- andere vormen van parenterale bereidingen (i.m./s.c.) van bijzondere
geneesmiddelen, of waarbij speciale voorzorgen ten aanzien van de bereiding
nodig zijn;
- sondevoeding;
- totaal parenterale voeding;
- inhalatie-hulpmiddelen;
- complexe wondbehandeling;
- andere bijzondere omstandigheden;
- niet-geregistreerde medicatie.
Bij deze therapieën zal veelal gebruik worden gemaakt van (draagbare) infuuspompen of voedingspompen met toebehoren.
De organisatie van de beide trajecten is schematisch weergegeven in onderstaande figuur.
Bij de reguliere farmaceutische thuiszorg, draagt de afdelingsverpleegkundige zorg voor een goede overdracht bij ontslag. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de handleiding farmaceutisch traject: aan de patiënt of familie worden recepten en materiaalformulieren meegegeven. Eventuele machtigingen voor hulpmiddelen worden tijdig aangevraagd.
Op verzoek kunnen recepten/materiaalformulieren naar de betreffende apotheek worden gefaxt.
Bij de complexe farmaceutische thuiszorg wordt altijd de transferverpleegkundige van het ziekenhuis (of vergelijkbare functionaris) ingeschakeld. Samen met de ziekenhuisverpleegkundige wordt door de transferverpleegkundige de technologische en farmaceutische zorg in kaart gebracht. De transferverpleegkundige begeleidt en ondersteunt het ontslagtraject door middel van protocollen, kontakten met zorgverzekeraars en hulpverleners in de eerste en tweede lijn. De recepten worden, indien nodig, aangeboden aan de ziekenhuisapotheek ter beoordeling op verkrijgbaarheid, toedienings aspecten, bereiding, etc.
Levering van geneesmiddelen vindt plaats in het kader van de regeling "Steunpunt Bijzondere Bereidingen".
• Printen
TOELICHTING OP HET GEBRUIK VAN MATERIAALLIJSTEN EN REGELING VOOR AANVRAAG MACHTIGING.
Op de website staat een overzicht van deze materiaallijsten bij "lijst 1 t/m 23".
Bij "bestellen & artikelen" staan alle artikelen die op de materiaallijsten voorkomen.
Materiaallijsten op volgorde vindt je op de website bij "lijst 1 t/m 23".
Bij "bestellen & artikelen" zijn alle artikelen van deze materiaallijsten opgenomen.
Instructie voor verpleegkundige
Per verpleeghandeling is voor de thuisverpleging een materiaallijst samengesteld waarop alle artikelen die nodig zijn staan vermeld. Er zijn combinaties van lijsten mogelijk. Voor het invullen dient men de materiaallijst vanuit de website uit te printen (in de thuissituatie kan men bij de apotheek eventueel kopieën van blanco lijsten verkrijgen).
Besteld u via de website en zijn er artikelen die u nodig heeft die afwijken van de getoonde materiaallijsten, dan is er een mogelijkheid deze artikelen in te vullen bij de "winkelwagen" .
Voor alle artikelen geldt: het aantal invullen dat men voor één week thuiszorg nodig heeft.
Verder moet de naam van de patiënt, geboortedatum, adres, de naam van de behandelend arts, ziekenhuis, afdeling en de contactpersoon van deze afdeling ingevuld worden. Daarna moet de arts (eventueel electronisch) ondertekenen en geldt de materiaallijst als recept.
Zorg dat de apotheek minimaal 24 uur, de tijd heeft om de artikelen bij de patiënt thuis af te leveren.
De meeste artikelen op de lijsten zijn opgenomen in het standaard verzekeringspakket. Voor een aantal artikelen, met name injectie- wondverzorgings- en voedingsartikelen, is echter een machtiging nodig. Hierbij kunnen de zogenoemde ZN-formulieren worden gebruikt, waarbij aangegeven wordt door de arts dat het om een wond gaat die langer dan 2 weken nodig heeft voor herstel. De betreffende formulieren worden op korte termijn geplaatst op de website zodat deze eveneens eenvoudig zijn uit te printen door de zorgverlener/arts.
PROCEDURE ONTSLAG REGULIERE FARMACEUTISCHE THUISZORG.
Instructie voor de arts:
• Onderteken machtigingsaanvragen tegelijktijd met recept.
• Onderteken de recepten een dag voor ontslag.
• Onderteken de materiaalformulieren een dag voor ontslag.
Instructie voor de ziekenhuisverpleegkundige:
• Vraag de arts om machtigingsaanvragen, recepten en materiaalformulieren uit te schrijven.
• Neem telefonisch contact op met de zorgverzekeraar om toestemming te vragen voor het artikel van de machtigingsaanvraag en vraag aan wie deze aanvraag gericht moet worden.
• Geef het recept en/of materiaalformulier(en) mee aan de patiënt /familie. Geef duidelijk de ontslagdatum aan en of eventueel thuisbezorgen noodzakelijk is.
• Recepten en materiaalformulieren worden, na overleg met de patiënt, zonodig doorgestuurd naar de apotheek.
Instructie voor de openbare apotheker:
• De genees- en hulpmiddelen worden afgehaald op de ontslagdatum (eventueel bezorgd in overleg met de patiënt).
• Voor leveringsproblemen kunt u terecht bij de depots voor steriele en medische hulpmiddelen van de Stichting Peellandpharma.
Service Apotheek Leonardus. Wethouder Ebbenlaan 131
5701AH in Helmond Tel. 0492-508001. Fax 0492-537846.
PROCEDURE ONTSLAG COMPLEXE FARMACEUTISCHE THUISZORG.
De categorieën voor complexe farmaceutische thuiszorg bestaan uit:
levering van bijzondere geneesmiddelen en levering van hulpmiddelen voor alle medisch/verpleegkundige speciale technologische zorg.
-intraveneuze therapieën, al dan niet met geneesmiddel; onderhoud/verzorging van centraal veneuze toegangspoort;
-epidurale/intrathecale toediening van geneesmiddelen;
-andere vormen van parenterale bereidingen (i.m./s.c.) van bijzondere geneesmiddelen, of waarbij speciale voorzorgen ten aanzien van de bereiding nodig zijn;
-sondevoeding;
-totaal parenterale voeding;
-inhalatiehulpmiddelen;
-complexe wondbehandeling;
-andere bijzondere omstandigheden;
-niet-geregistreerde medicatie;
De transferverpleegkundige van het ziekenhuis wordt hierbij altijd ingeschakeld.
Instructie voor de arts:
• Neem contact op met de transferverpleegkundige van het ziekenhuis.
• Onderteken machtigingsaanvragen minstens 24 uur voor ontslag.
• Onderteken de recepten minstens 24 uur voor ontslag.
• Onderteken de materiaalformulieren 24 uur voor ontslag.
Instructie voor de ziekenhuisverpleegkundige:
• Neem contact op met de transferverpleegkundige van het ziekenhuis.
• Zorg voor tijdige ondertekening door de arts van machtigingsaanvragen, recepten en materiaalformulieren (24 uur voor ontslag).
• Draag de machtigingsaanvragen, recepten en materiaalformulieren over aan de transferverpleegkundige van het ziekenhuis.
Geef duidelijk de ontslagdatum aan en of eventueel thuisbezorgen noodzakelijk is.
• Maak zonodig mondelinge afspraken.
Instructie voor de openbare apotheker:
• De genees- en hulpmiddelen worden afgehaald op de ontslagdatum (eventueel bezorgd in overleg met de patiënt).
• Geef een kopie van een blanco materiaalformulier mee.
• Voor leverings problemen kunt u terecht bij de depots voor steriele en medische hulpmiddelen van de Stichting Peellandpharma.
Service Apotheek Leonardus, Wethouder Ebbenlaan 131 in Helmond Tel. 0492-508001 Fax. 0492-537846.
Of bij de ziekenhuisapotheek (geneesmiddelen en informatie).
PROCEDURE OPSTARTEN FARMACEUTISCHE THUISZORG IN DE THUISSITUATIE
Indien een patiënt thuis verpleegd wordt en de situatie farmaceutische thuiszorg vereist, kan op initiatief van de huisarts of wijkverpleegkundige besloten worden om materialen voor die thuiszorg aan te vragen conform het protocollenboek “nota en protocollenboek Verpleegtechnische handelingen in de thuiszorg”. Op dat moment zal de huisarts, afhankelijk van de gevraagde zorg, contact moeten opnemen met de zorgverzekeraar en machtigingen gaan regelen. Pas als die toestemming er is (eventueel een mondelinge toezegging van de zorgverzekeraar) kan de huisarts een materiaallijst invullen en na ondertekening afleveren bij de apotheek.
Instructies voor de huisarts;
• Bepaal, in overleg met de wijkverpleegkundige, welke artikelen er van het materiaalformulier voor de thuiszorg nodig zijn.
• Neem contact op met de zorgverzekeraar van de patiënt en vraag machtiging om de betreffende artikelen te mogen voorschrijven. Het kan behulpzaam zijn een materiaallijst (met prijzen) op te sturen of door te faxen.
• Na toestemming, materiaallijst(en)(het kunnen er meerdere zijn) invullen met de hoeveelheden die nodig zijn voor zeven dagen zorgverlening . Daarna de lijst(en) ondertekenen.
• Zorg dat de lijst(en) bij de apotheek terecht komt. (familie laten afgeven of faxen).
Bij faxen nadien de originele lijst(en) naar de apotheek opsturen
Instructies voor de wijkverpleegkundige;
• Zorg, in overleg met de huisarts, dat tijdig de machtiging voor materialen bij de zorgverzekeraar en bij de apotheek aangevraagd wordt.
• Als de eerste levering geschied is, kan voor de volgende aanvragen de procedure “voortzetting farmaceutische thuiszorg in de thuissituatie” gevolgd worden.
(zie volgende bladzijde).
• In uitzonderlijke spoedgevallen, wanneer het absoluut onmogelijk is om een dag van tevoren te bestellen, moet telefonisch contact gelegd worden met de apotheek om te overleggen wat er binnen enkele uren leverbaar is.
Instructies voor de openbare apotheek;
• Na ontvangst van de materiaallijst en/of recepten zorgen dat binnen 24uur de benodigde artikelen kunnen worden opgehaald of thuis bezorgd.
• Voor verpleegartikelen die op de materiaallijst voorkomen kan men een beroep doen op de depots voor steriele en medische hulpmiddelen van de Stichting Peellandpharma.
Service Apotheek Leonardus, Wethouder Ebbenlaan 131 in Helmond Tel. 0492-508001 Fax. 0492-537846
PROCEDURE VOORTZETTING FARMACEUTISCHE THUISZORG IN DE THUISSITUATIE.
Instructies voor de wijkverpleegkundige;
• Neem eens in de week de voorraad verpleegartikelen op en vul de geschikte materiaallijst(en) (het kunnen er meerdere zijn) in met behulp van de website apothekersthuiszorg.nl, een hoeveelheid die nodig is om zeven dagen zorg te kunnen verlenen.
• Omdat de huisarts tijd nodig heeft en ook de apotheek wat zaken moet regelen is het gewenst tenminste twee dagen voordat de voorraad op is de lijsten in te vullen.
• Laat deze lijst(en) (electronisch) ondertekenen door de huisarts en zorg dat de lijst bij de apotheek wordt afgegeven(of fax de lijst vanaf het wijkgebouw door).
Instructies voor de huisarts;
• Onderteken de materiaallijst(en) voor akkoord en schrijf eventueel een recept uit voor geneesmiddelen.
• Zorg dat alle bescheiden daarna zo snel mogelijk bij de apotheek terecht komen.
Instructies voor de openbare apotheek;
• Na ontvangst van de materiaallijst(en) en/of recepten zorgen dat binnen 24uur de benodigde materialen door de familie kunnen worden opgehaald of dat deze worden thuisbezorgd.
• Voor verpleegartikelen die op de materiaallijst voorkomen kan men een beroep doen op de depots voor steriele en medische hulpmiddelen van de Stichting Peellandpharma.
Service Apotheek Leonardus, Wethouder Ebbenlaan 131 in Helmond Tel. 0492-508001 Fax. 0492-537846
Bij tussentijdse ziekenhuisopname informeert de wijkverpleegkundige de betreffende apotheek om overbodige aflevering te voorkomen.
PROTOCOL SAMENWERKING STICHTING PEELLANDPHARMA MET HET STEUNPUNT BIJZONDERE BEREIDINGEN VAN DE ZIEKENHUISAPOTHEKEN VAN HET CATHARINA-ZIEKENHUIS EN HET MÁXIMA MEDISCH CENTRUM (M.M.C.) EINDHOVEN / VELDHOVEN
1 De Stichting Peellandpharma en de ziekenhuisapotheken van het Catharina-ziekenhuis en het Máxima Medisch Centrum zijn overeengekomen dat bij de Stichting aangesloten openbare apotheken voor bijzondere bereidingen een beroep doen op het Steunpunt Bijzondere Bereidingen van de ziekenhuisapotheken en dat de ziekenhuisapotheken zich beschikbaar stellen om dit beroep volgens de gemaakte afspraken te honoreren.
2 Onder bijzondere bereidingen wordt verstaan:
a Alle parenteralia die niet in de handel zijn en waarbij een apotheekbereiding
(sterilisatie of aseptische bereiding) noodzakelijk is.
Voorbeelden:
- totaal parenterale voeding.
- parenteraal toe te dienen oncolytica of antibiotica( aseptische bereiding in een
injectiespuit, infuus of cassette )
- parenteraal toe te dienen analgetica ( aseptische bereiding in infuus of cassette )
- niet in de handel verkrijgbare parenteralia welke als apotheek bereiding kunnen
worden bereid en gesteriliseerd.
- Overige parenteralia welke een aseptische bereiding behoeven
b Niet parenterale niveau 2 preparaten (zoals oncolytica en teerproducten volgens het afgesproken formularium) welke niet kant en klaar in de handel zijn.
c Aanvragen voor bijzondere bereidingen waarvoor een handelsequivalent preparaat
bestaat worden in principe niet gehonoreerd
d Andere bijzondere bereidingen in goed overleg tussen openbare apotheker en
ziekenhuisapotheker.
3 Bij alle bijzondere medicatie (met name bijzondere bereidingen) die via de transferverpleegkundige wordt aangeboden, wordt contact opgenomen met de betreffende openbare apotheker.
Daarbij zal worden aangeboden om de bereiding door het Steunpunt van de
ziekenhuisapotheek te laten uitvoeren. In telefonisch overleg zullen de verdere afspraken
worden gemaakt. Deze afspraken zullen worden gecommuniceerd naar de transferverpleegkundigen
Wanneer de openbare apotheker een recept voor een bijzondere bereiding krijgt aangeboden, is het evenzo mogelijk de bereiding bij het Steunpunt van de ziekenhuisapotheek te laten uitvoeren.
4 De openbare apotheek vraagt de bijzondere bereiding aan door het betreffende recept (zo mogelijk ruim te voren) naar één van de ziekenhuisapotheken. Door de openbare apotheek worden de benodigde gegevens, zoals patiëntgegevens, het aangevraagde geneesmiddel met sterkte en dosering, precieze afhaaldatum en afhaaltijd en een kopie van het originele recept vermeld. Indien deze gegevens niet duidelijk vermeld zijn, zal dit formulier met een standaard faxformulier terug worden gefaxt naar de aanvragende apotheker met verzoek om aanvullende informatie.
Indien het recept op werkdagen vóór 15.00 uur in de ziekenhuisapotheek wordt ontvangen, kan in principe de bijzondere bereiding de volgende werkdag bij voorkeur tussen 15.00 en 17.00 uur worden opgehaald.
5 Het recept (faxformulier) wordt na afhalen van de bereiding door de ziekenhuisapotheek bewaard. In verband met de privacy van de patiënt moet de patiënt, na door de openbare apotheker van de gang van zaken op de hoogte te zijn gesteld, zijn instemming hebben gegeven.
6 De apotheker die de geneesmiddelen aflevert aan de patiënt is verantwoordelijk voor de juiste etikettering van het product met patiëntgegevens, geneesmiddelinformatie en geneesmiddelsterkte (b.v. in mg./ml.) dosering en een duidelijke gebruiksaanwijzing.
Het etiket van de ziekenhuisapotheek moet zichtbaar blijven en een juiste
houdbaarheidstermijn en verdere relevante gegevens bevatten.
De afleverende apotheker stelt het geneesmiddel met de benodigde informatie aan de patiënt ter hand en is verantwoordelijk voor het uitvoeren van medicatiebewaking.
7 Het Steunpunt Bijzondere Bereidingen ontvangt voor de bijzondere bereiding voor de openbare apotheek de volgende vergoeding (gebaseerd op een kostendekkend tarief):
a Bij een ad-hoc bereiding;
• de voor de bereiding benodigde middelen (bijv. grondstoffen, geneesmiddelen, en
emballage);
• de voor de bereiding benodigde hulpmiddelen (bijv. spuiten, naalden,
handschoenen, onderleggers);
• de bestede arbeidstijd (eventueel met weekendtoeslag)
• de afleververgoeding
b Bij voorraadbereidingen.
• de kosten waarvoor de voorraadbereiding in het ziekenhuis wordt doorbelast
(= benaderde handelsprijs)
• de afleververgoeding.